طبقات ارث به زبان ساده در این گفتار مجله حقوقی رادگام معرفی شده است. طبقات ارث بر اساس قانون مدنی ، میزان سهم الارث طبقه اول وراث ، میزان سهم الارث طبقه دوم وراث ، میزان سهم الارث طبقه سوم وراث موضوعاتی است که در ادامه به آن اشاره کردیم. مواردی که مانع به ارث بردن در طبقات ارث می‌شود نیز در انتهای گفتار بررسی شده تا پاسخ‌گوی پرسش های متداول مخاطبان رادگام درباره این موضوع حقوقی باشد.
با رادگام همراه باشید.
منظور از طبقات ارث چیست؟
به دسته بندی صورت گرفته به منظور تقسیم مال به جا مانده از متوفی، طبقات ارث گفته می شود. طبقات ارث، تعیین می کند که اولویت تقسیم ارث به کدام یک از بازماندگان متوفی است. این طبقه بندی بر اساس قانون مدنی است. افراد از طربق نسبی یا سببی یا هم خویشاوند هستند. از طریق گواهی انحصار وراثت ، سهم الارث وراث مشخص خواهد شد.
خویشاوند نسبی از پایه تولد شخص است و خویشاوند سببی نیز بر پایه ازدواج است. مثل باجناق. همیشه خویشاوند نسبی ، اولیت بالاتری در طبقات ارث دارد. مگر همسر متوفی که خویشاوند سببی محسوب شده و قبل از وراث دیگر باید ارث وی پرداخت شود. هر کدام از طبقات ، نسبت به طبقه دیگر سهم متفاوتی از ارث دارند.
طبقات ارث بر اساس قانون مدنی ماده 862
طبق ماده862 قانون مدنی، طبقات وراث به شرح زیر است.
- پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد
- اجداد و برادر و خواهر و اولاد ان ها
- اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد ان ها
طبقه اول وراث
طبقه اول وراث در طبقات ارث ، شامل پدر، مادر، فرزندان، نوه های متوفی است. هر طبقه بندی به 2 درجه تقسیم می شود. درجه اول، نسبت به درجه دوم اهمیت بیش تری دارد. درجه اول در این طبقه بندی، شامل پدر، مادر و اولاد فرد فوت شده است. درجه دوم طبقه اول وراث ، شامل نوه های متوفی است. اگر هیچ یک از افرادی که در درجه اول تقسیم بندی شدند، وجود نداشته باشد، اموال بین درجه دوم از طبقه اول تقسیم خواهد شد.
میزان سهم الارث طبقه اول وراث
میزان سهم الارث طبقه اول وراث طبق قانون طبقات ارث به شرح زیر است:
- اگر متوفی فقط پدر یا مادر یا فرزند داشته باشد، همه اموال به ایشان خواهد رسید.
- اگر متوفی مادر داشته باشد، بسته به داشتن فرزند به میزان یک سوم تا یک ششم به مادر ارث می رسد.
- اگر متوفی پدر و مادر و یک دختر یا پسر داشته باشد، به میزان یک ششم به پدر و مادر و سه ششم به فرزند دخترش می رسد.
- اگر متوفی، پدر، مادر، دختر و پسر داشته باشد، به میزان یک ششم به پدر و یک ششم به مادر می رسد. بقیه اموال به نسبت دو به یک بین دختر و پسر تقسیم خواهد شد.
- اگر متوفی همسر داشته باشد، درتقسیم بندی طبقات ارث، بین وراث طبقه اول جای می گیرد. شوهر در صورت فوت همسرش، در صورتی که فرزند داشته باشد، یک چهارم و اگر فرزند نداشته باشد، یک دوم ارث خواهد برد. خانم در صورت فوت همسرش، در صورتی که فرزند داشته باشد، یک هشتم و اگر نداشته باشد، یک چهارم ارث خواهد برد.
طبقه دوم وراث
طبقه دوم از طبقات ارث را پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر، برادر، فرزندان آن ها تشکیل می دهد. در درجه اول، پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر و برادر و در درجه دوم، فرزندان خواهر و فرزندان برادر قرار می گیرند. بهتر است مطلع باشید که در صورت وجود هر یک از افراد طبقه اول، ارثی به طبقه دوم نخواهد رسید. در دسته بندی طبقه دو، وراث درجه اول، اولویت بالاتری نسبت به درجه دوم دارند. اما میزان سهم الارث طبقه دوم در طبقات ارث چقدر است.
میزان سهم الارث طبقه دوم
در طبقات ارث ، بسته به دوری و نزدیکی نسبت ها، میزان ارث نیز م تغیر است.
- اگر متوفی ، پدر بزرگ یا مادر بزرگ یا خواهر یا برادر داشته باشد، همه اموال به آن ها می رسد.
- اگر پدر بزرگ و مادر بزرگ پدری داشته باشد، به نسبت دو به یک ، پدر بزرگ اموال بیشتری می برد. پدر بزرگ و مادر بزرگ مادر به اندازه یک اندازه ارث می برند.
- هم از سمت پدر و هم از سمت مادر، چند خواهر و برادر وجود داشته باشد، به یک اندازه ارث خواهند برد.
طبقه سوم وراث
طبقه سوم وراث از طبقات ارث شامل: عمه، عمو، خاله، دایی، فرزندان آن ها است. در درجه اول از این طبقه، عمه، عمو، دایی و خاله قرار دارد و در درجه دوم ، فرزندان آن ها قرار دارند. اگر افرادی از طبقه اول و دوم وجود داشته باشد، هیچ سهم الارثی به طبقه سوم تعلق نخواهد گرفت.
میزان سهم الارث طبقه سوم
- اگر فقط یک خاله یا عمه یا عمو یا دایی از وراث متوفی، باقی مانده باشد، همه ارث به ایشان خواهد رسید.
- اگر کلیه افراد از درجه اول طبقه اول حاضر باشند، به یک میزان ارث به آن ها تعلق خواهد گرفت.
- اگر متوفی چند دایی و خاله و یا چند عمه و عمو داشته باشد، باز هم به یک میزان اموال بین آن ها تقسیم خواهد شد.
مواردی که مانع به ارث بردن در طبقات ارث است
اگر هر یک از افراد در طبقات ارث، مشمول موارد زیر شوند، هیچ ارثی به وی تعلق نخواهد گرفت:
- اگر وارث، قاتل متوفی باشد. ارثی به وی نخواهد رسید.
- اگر هر یک از وراث، کافر باشد، ارثی به آن ها تعلق نخواهد گرفت.
- اگر فرزندی محصول رابطه زنا باشد، نه فرزند از پدر و مادر و نه آن ها از فرزند ارث نمی برند.
- اگر شخصی از وراث، برده متوفی بوده، از ایشان ارث نمی برد، فقط مالی که برای خرید ایشان پرداخت شده به وی تعلق خواهد گرفت.
- اگر مردی، قسم به رابطه نامشروع همسرش با شخص دیگری بخورد، همسر وی شامل وراث نمی شود.
پاسخ رادگام به سوالات متداول درباره طبقات ارث
اگر فرد درگذشته، فقط یک خاله یا عمه داشته باشد، کل سهم الارث به این شخص می رسد؟
بله.
بنده به عنوان ورثه پدرم، طبقه اول محسوب می شوم؟
بله.
مادرم طبقه اول ارث است؟
بله.
باجناق و جاری هم در طبقات ارث قرار دارند؟
خیر.
اگر همسر مردی فوت کند و فرزند نداشته و پدر و مادر همسر هم فوت کرده باشند، ارث مرد چقدر است؟
یک دوم ارث به شوهر متوفی رسیده و مابقی بین وراث طبقه دوم تقسیم خواهد شد.
اگر مردی فوت کند و پدر و مادری نداشته باشد و چند برادر، تقسیم ارث چگونه است؟
تقسیم ارث همیشه بر اساس طبقه بندی ارث است. ابتدا ارث بین وراث طبقه اول و سپس طبقه دوم تقسیم خواهد شد. اگر هیچ یک از افراد مشمول طبقه اول زنده نباشند، وراث طبقه دوم در دستور کار قانون هستند.
مخاطب گرامی
سوالات خود را درباره طبقات ارث از طریق فرم ارتباطی، به اطلاع کارشناسان مجرب رادگام برسانید.
بدون دیدگاه