تایید شده توسط وکیل پایه یک دادگستری
گرفتن سند مالکیت شش دانگ برای هر مالک یعنی پایانِ ابهام‌های حقوقی و شروعِ مدیریت حرفه‌ای دارایی. اما رسیدن به سند قطعی فقط امضای یک فرم نیست؛ باید از همان ابتدا مطمئن شوید «شرایط صدور» را دارید، مدارک را بی‌نقص آماده کنید، مسیر درستی (ثبت، شهرداری، دفترخانه یا سامانه آنلاین sabtemelk.ssaa.ir) انتخاب کنید و پیگیریِ پرونده را مرحله‌به‌مرحله جلو ببرید.
اگر ملک مشاع است، اول باید افراز شود؛ اگر سند عادی دارید، باید شرایط تبدیل به سند رسمی را بسنجید؛ و اگر فروشنده همکاری نمی‌کند، راهکار الزام به تنظیم سند رسمی روی میز است. این مقاله، خلاصه‌ای شفاف از تعریف سند شش دانگ، شرایط دریافت، مدارک لازم، مسیرهای اقدام، هزینه‌ها و مراحل فنی ثبت را کنار هم می‌گذارد تا با دیدی عملیاتی، سریع‌تر و مطمئن‌تر به سند قطعی برسید.
سند مالکیت شش دانگ چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
سند شش دانگ از معتبرترین اسناد ملکی در نظام حقوقی ایران به شمار می‌آید و جایگاه ویژه‌ای در معاملات و دعاوی ملکی دارد. این سند به عنوان یکی از اسناد رسمی، نشان‌دهنده مالکیت کامل و بدون شراکت بر یک ملک است.
عبارت «شش دانگ» به معنای مالکیت مطلق بر تمام ابعاد ملک است؛ به‌طوری‌که مالک، در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق، غرب) و دو بُعد ارتفاعی (بالا و پایین) صاحب حق انحصاری می‌باشد. در نتیجه، هیچ شخص دیگری در مالکیت آن شریک نیست.
سند شش دانگ ممکن است به دو شکل تک‌برگ یا دفترچه‌ای صادر شود. با این حال، سند شش دانگ تک‌برگ به دلیل مزایایی همچون سهولت نگهداری، کاهش احتمال مفقودی و وضوح بیشتر مندرجات، نسبت به نوع دفترچه‌ای ترجیح داده می‌شود. مالکان همچنین می‌توانند سند دفترچه‌ای خود را به سند تک‌برگ تبدیل کنند.
مطالعه بیشتر: بهترین وکیل ملکی آنلاین
شرایط لازم برای دریافت سند شش دانگ
برای دریافت سند مالکیت شش دانگ، وجود برخی شرایط الزامی است که مهم‌ترین آن مالکیت کامل ملک توسط یک فرد است. در صورتی که چند نفر به صورت مشاع مالک یک ملک باشند، صدور سند شش دانگ برای هر یک از آنان امکان‌پذیر نیست مگر آن‌که افراز ملک صورت گیرد. شرایط افراز ملک شامل:
- غیرمنقول بودن مال (مانند زمین یا ساختمان)
- مشاع بودن مالکیت
- قابلیت افراز ملک از نظر فنی و حقوقی
پس از افراز، هر مالک می‌تواند برای سهم خود سند شش دانگ مستقل دریافت کند. همچنین، شخص متقاضی باید مالک رسمی ملک باشد. اگر سند ملک به نام فرد دیگری باشد، امکان صدور سند شش دانگ برای متقاضی وجود ندارد. بنابراین، تنها افرادی که مالکیت رسمی دارند و تمام شرایط فوق را دارا هستند، می‌توانند برای اخذ این سند اقدام کنند.
بیشتر بخوانید: دعاوی ملکی
مراحل و نحوه دریافت و ثبت سند شش دانگ
در صورتی که مالک شرایط قانونی لازم برای دریافت سند مالکیت شش دانگ را داشته باشد، می‌تواند با طی مراحل مشخص، نسبت به اخذ این سند اقدام کند. آشنایی با فرآیند دریافت و ثبت سند شش دانگ، از بروز مشکلات حقوقی و تأخیر در روند صدور جلوگیری می‌کند.
۱. دریافت سند در املاک مشاع
اگر ملک به صورت مشاع بین دو یا چند نفر مشترک باشد و هر یک از مالکان قصد دریافت سند شش دانگ برای سهم خود را داشته باشند، باید با مدارک لازم (مانند سند مالکیت فعلی، شناسنامه و…) به اداره ثبت مراجعه کنند.
مراحل این فرآیند شامل:
- ارسال درخواست به اداره ثبت
- بررسی و استعلام از شهرداری
- صدور مجوز افراز
- تقسیم رسمی ملک و صدور سند شش دانگ جداگانه برای هر سهم
۲. دریافت سند در املاک با سند عادی
اگر ملک دارای سند عادی باشد، ابتدا باید بررسی شود که ملک شرایط ثبت در سامانه صدور سند مالکیت به نشانی sabtemelk.ssaa.ir را دارد یا خیر.
- در صورت نبود شرایط، خریدار می‌تواند از فروشنده درخواست حضور در دفترخانه و تنظیم سند رسمی کند.
- در صورت امتناع فروشنده، خریدار می‌تواند از طریق دفاتر خدمات قضایی، دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ثبت کند.
۳. ثبت درخواست از طریق سامانه صدور سند
اگر ملک واجد شرایط باشد، مراحل ثبت درخواست اینترنتی به شرح زیر است:
- ورود به سامانه و انتخاب گزینه «درخواست پذیرش جدید»
- تأیید حایز بودن شرایط درج‌شده
- تکمیل فرم تقاضا و اطلاعات شخصی
- ثبت مشخصات ملک و موضوع درخواست
- بارگذاری مدارک
- پرداخت هزینه (۵۰۰ هزار ریال یا ارائه فیش بانکی)
- چاپ فرم نهایی، امضا، اثر انگشت و ارسال پستی به واحد ثبتی
- وارد کردن کد رهگیری پست و ثبت نهایی پرونده
- پیگیری وضعیت درخواست از بخش «اطلاع‌رسانی پرونده»
۴. بررسی و صدور سند
حدود ۲۰ روز پس از ثبت نهایی، کارشناسان اداره ثبت به محل ملک مراجعه کرده و صورت‌جلسه‌ای تهیه می‌کنند که به امضای مالک و چهار نفر از معتمدان محل می‌رسد. سپس نتیجه بررسی در روزنامه رسمی منتشر می‌شود. در صورت نبود اعتراض، سند مالکیت شش دانگ صادر و تحویل مالک می‌شود.
مطالعه بیشتر: مشاوره حقوقی
مدارک لازم برای دریافت سند شش دانگ
برای صدور سند مالکیت شش دانگ، ارائه مدارک کامل الزامی است. در صورت نقص مدارک، فرآیند صدور سند یا متوقف می‌شود یا تا زمان تکمیل، با تأخیر مواجه خواهد شد. فهرست مدارک مورد نیاز:
- مدارک هویتی متقاضی: اصل شناسنامه و کارت ملی به همراه کپی برابر اصل
- مدارک نماینده یا وکیل: در صورت پیگیری امور توسط نماینده قانونی یا وکیل، مدارک هویتی و وکالت‌نامه الزامی است
- مدرک اثبات مالکیت: اصل و کپی یکی از اسناد مالکیت مانند مبایعه‌نامه رسمی یا سند مالکیت مشاع
- فیش واریزی هزینه‌ها: پرداخت هزینه صدور سند مطابق تعرفه قانونی
- فرم گواهی تعیین مختصات ملک: نقشه ثبتی و فرم تکمیل‌شده تعیین موقعیت ملک
- مدارک تکمیلی در صورت پیگیری از طریق ثبت یا شهرداری: شامل فیش عوارض شهرداری، قبض آب و برق و سایر مستندات مورد نیاز
هزینه دریافت سند شش دانگ
میزان هزینه صدور سند شش دانگ به روش دریافت آن بستگی دارد و شامل موارد زیر می‌شود:
۱. اقدام از طریق دفاتر اسناد رسمی
- پرداخت تعرفه حق‌التحریر مطابق بخشنامه سالانه
- مبلغ متغیر بر اساس ارزش ملک و نوع سند
۲. اقدام از طریق ثبت و شهرداری
- پرداخت عوارض شهرداری
- هزینه صدور سند توسط اداره ثبت اسناد و املاک
- سایر هزینه‌های مرتبط با خدمات اداری
۳. اقدام از طریق سامانه صدور سند مالکیت
- پرداخت مبلغ ثابت ۵۰۰ هزار ریال از طریق درگاه پرداخت سامانه یا واریز به حساب اداره ثبت و ثبت شماره فیش در فرم درخواست
سخن پایانی: نقشه راه مطمئن برای دریافت سند شش دانگ—از احراز شرایط تا صدور نهایی
برای صدور سند مالکیت شش دانگ سه اصل را جدی بگیرید: شرایط قانونی، مدارک کامل، و انتخاب مسیر درست. اگر ملک شما تماماً به نام یک نفر است، مانع اصلی ندارید. در املاک مشاع، ابتدا افراز انجام می‌شود و سپس برای هر سهم، سند جداگانه صادر خواهد شد. در املاک با سند عادی، یا با همکاری فروشنده در دفترخانه سند رسمی می‌گیرید یا با دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی مسیر را حقوقی پیش می‌برید.
اقدام الکترونیک از طریق sabtemelk.ssaa.ir فرآیند را قابل پیگیری می‌کند: ثبت درخواست، بارگذاری مدارک، پرداخت هزینه اولیه، چاپ و ارسال فرم‌ها، و سپس بازدید کارشناس ثبت و انتشار نتیجه در روزنامه. نبود اعتراض، مسیر را برای صدور سند هموار می‌کند. مدارک هویتی، مستندات مالکیت، نقشه و مختصات ثبتی، فیش‌های هزینه و مدارک شهرداری (در صورت نیاز) باید بی‌نقص باشند؛ نقص هر کدام یعنی تأخیر. در نهایت، با رعایت این گام‌ها و پیگیری منظم، ریسک تعارضات حقوقی کاهش می‌یابد و مالکیت شما در قالب سند رسمی شش دانگ تثبیت می‌شود—سندی که معتبرترین تکیه‌گاه در معاملات، تأمین مالی و حفاظت از حقوق مالکانه شماست.
بیشتر بخوانید: وکیل ملکی خانم
سوالات متداول
۱. سند مالکیت شش دانگ دقیقاً چیست؟
سندی رسمی که مالکیت تمام و کمال یک ملک را نشان می‌دهد؛ یعنی هیچ شریک دیگری در هیچ بُعدی از ملک سهیم نیست.
۲. تفاوت سند تک‌برگ و دفترچه‌ای چیست؟
هر دو رسمی‌اند، اما تک‌برگ خواناتر، کم‌ریسک‌تر در مفقودی و ساده‌تر برای استعلام و نقل‌وانتقال است. امکان تبدیل دفترچه‌ای به تک‌برگ وجود دارد.
۳. ملک مشاع دارم؛ می‌توانم سند شش دانگ بگیرم؟
پس از افراز (تقسیم رسمی)، برای هر حصه مستقل، سند شش دانگ صادر می‌شود. بدون افراز، صدور سند شش دانگ برای یک نفر ممکن نیست.
۴. افراز یعنی چه و چه شرایطی دارد؟
تفکیک سهم هر شریک از مال غیرمنقول مشاع در صورت قابلیت افراز فنی و حقوقی. پس از افراز، هر سهم به صورت مستقل قابل صدور سند است.
۵. سند عادی چطور به سند رسمی تبدیل می‌شود؟
یا با حضور فروشنده در دفترخانه و تنظیم سند رسمی؛ یا در صورت امتناع، با دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی از طریق دفاتر خدمات قضایی.
۶. چه مدارکی لازم است؟
مدارک هویتی (اصل و کپی)، مستندات مالکیت (مبایعه‌نامه/سند مشاع)، نقشه و گواهی تعیین مختصات، فیش هزینه‌ها و در صورت لزوم مدارک شهرداری (عوارض، قبوض).
۷. اقدام از طریق سامانه sabtemelk.ssaa.ir چگونه است؟
ثبت پذیرش جدید، تأیید شرایط، تکمیل فرم‌ها، بارگذاری مدارک، پرداخت هزینه اولیه، چاپ و ارسال پستی، ثبت کدرهگیری و پیگیری وضعیت پرونده.
۸. هزینه‌ها چگونه محاسبه می‌شود؟
بسته به مسیر اقدام: حق‌التحریر دفترخانه طبق تعرفه سالانه، عوارض شهرداری و هزینه‌های ثبت، و در سامانه آنلاین پرداخت اولیه ۵۰۰ هزار ریال (به‌علاوه سایر هزینه‌های قانونی).
۹. زمان صدور چقدر است؟
پس از تکمیل پرونده، معمولاً حدود ۲۰ روز تا بازدید کارشناس و تنظیم صورت‌جلسه زمان می‌برد؛ سپس در صورت نبود اعتراض، صدور سند انجام می‌شود (زمان دقیق بسته به واحد ثبتی متغیر است).
۱۰. اگر فروشنده همکاری نکند چه کنم؟
از طریق سامانه ثنا و دفاتر خدمات قضایی، دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی ثبت کنید. در صورت احراز مدارک، دادگاه حکم می‌دهد.
۱۱. اگر پس از انتشار آگهی اعتراضی ثبت شود چه می‌شود؟
پرونده تا رسیدگی به اعتراض متوقف یا وارد مسیر حل اختلاف می‌شود. نتیجه رسیدگی مسیر صدور سند را مشخص می‌کند.
۱۲. مفقودی سند یا اصلاح مشخصات چطور پیگیری می‌شود؟
با اعلام مفقودی و طی تشریفات قانونی (آگهی و…)، المثنی صادر می‌شود. برای اصلاح مشخصات، درخواست اصلاح سند/حدود به اداره ثبت ارائه دهید.