دعاوی مربوط به مشارکت در ساخت: نکات حقوقی، مشکلات و راه‌حل‌ها
مشارکت در ساخت یکی از رایج‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری و ساخت‌وساز در حوزه املاک است که در آن مالک زمین و سازنده به توافق می‌رسند تا با همکاری یکدیگر پروژه ساختمانی را اجرا کنند. اگرچه این قراردادها به دلیل منافع متقابل جذاب هستند، اما ممکن است به اختلافات و دعاوی حقوقی متعددی منجر شوند. در این مقاله، به بررسی جزئیات دعاوی مربوط به مشارکت در ساخت، نکات کلیدی قراردادها و نحوه حل‌وفصل اختلافات پرداخته‌ایم.
مفهوم مشارکت در ساخت چیست؟
مشارکت در ساخت به قراردادی گفته می‌شود که در آن مالک زمین و سازنده توافق می‌کنند تا با همکاری یکدیگر پروژه ساختمانی را اجرا کنند. در این توافق:
•مالک، زمین یا ملک کلنگی خود را در اختیار سازنده قرار می‌دهد.
•سازنده، هزینه ساخت‌وساز و اجرای پروژه را تأمین می‌کند.
•پس از اتمام پروژه، طرفین طبق درصد مشخصی از سود، واحدها یا بخش‌های پروژه را میان خود تقسیم می‌کنند.
دلایل بروز دعاوی در مشارکت در ساخت
قراردادهای مشارکت در ساخت، اگر به درستی تنظیم نشوند یا طرفین به تعهدات خود عمل نکنند، می‌توانند منجر به اختلافات حقوقی شوند. برخی از دلایل رایج دعاوی عبارت‌اند از:
1.اختلاف بر سر سهم طرفین:
تعیین نادرست یا مبهم درصد سهم مالک و سازنده یکی از دلایل اصلی بروز اختلاف است.
2.عدم پایبندی به زمان‌بندی پروژه:
تأخیر در تکمیل پروژه ساختمانی می‌تواند موجب نارضایتی طرفین و بروز دعاوی شود.
3.عدم کیفیت در ساخت:
سازنده ممکن است به تعهدات خود در زمینه کیفیت ساخت‌وساز عمل نکند که این موضوع باعث بروز شکایت مالک می‌شود.
4.عدم انجام تعهدات مالی:
اگر سازنده نتواند هزینه‌های ساخت‌وساز را به موقع تأمین کند، پروژه متوقف شده و مشکلات حقوقی به وجود می‌آید.
5.فسخ یک‌طرفه قرارداد:
گاهی یکی از طرفین قرارداد را بدون دلیل موجه فسخ می‌کند، که منجر به طرح دعوی توسط طرف مقابل می‌شود.
6.مشکلات مرتبط با انتقال سند:
یکی از مهم‌ترین مشکلات در دعاوی مشارکت در ساخت، عدم انتقال سند به سازنده یا خریداران است.
انواع دعاوی مرتبط با مشارکت در ساخت
1.دعاوی مربوط به فسخ قرارداد مشارکت در ساخت:
این دعاوی زمانی مطرح می‌شوند که یکی از طرفین به دلایلی مانند عدم انجام تعهدات مالی، تأخیر در پروژه یا کاهش کیفیت ساخت‌وساز، قرارداد را فسخ کند.
2.دعاوی مربوط به تقسیم سهم:
اختلافات در خصوص نحوه تقسیم واحدهای ساخته‌شده، یکی از رایج‌ترین موضوعات دعاوی است.
3.دعاوی مرتبط با خسارت:
در صورت بروز خسارت ناشی از تأخیر یا کیفیت پایین ساخت‌وساز، مالک می‌تواند مطالبه خسارت کند.
4.دعاوی مربوط به انتقال سند:
اگر سازنده یا مالک به تعهدات خود در انتقال سند عمل نکند، طرف مقابل می‌تواند اقدام قانونی انجام دهد.
5.دعاوی مربوط به الزام به تنظیم سند رسمی:
اگر مالک از تنظیم سند رسمی برای سازنده امتناع کند یا بالعکس، این دعاوی مطرح می‌شوند.
6.دعاوی مربوط به قراردادهای صوری:
برخی از قراردادهای مشارکت در ساخت ممکن است صوری باشند و یکی از طرفین برای اثبات حق خود به دادگاه مراجعه کند.
نکات کلیدی در تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت
تنظیم یک قرارداد دقیق و شفاف، بهترین راه برای پیشگیری از دعاوی حقوقی است. نکات مهمی که باید در تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت در نظر گرفته شوند عبارت‌اند از:
1.مشخص کردن سهم طرفین:
درصد دقیق سهم مالک و سازنده باید به‌طور شفاف تعیین و در قرارداد ذکر شود.
2.زمان‌بندی دقیق پروژه:
مدت زمان اجرای پروژه و مراحل مختلف آن باید به‌طور دقیق مشخص شود.
3.تعهدات طرفین:
وظایف و تعهدات مالی و غیرمالی هر طرف باید در قرارداد به وضوح تعریف شود.
4.مشخص کردن ضمانت اجرا:
ضمانت‌هایی برای تضمین انجام تعهدات طرفین (مانند چک، سفته یا وثیقه) باید در قرارداد پیش‌بینی شود.
5.نحوه حل اختلاف:
روش حل اختلاف (مانند ارجاع به داوری یا دادگاه) باید در قرارداد ذکر شود.
6.انتقال سند:
شرایط و زمان انتقال سند به سازنده یا خریداران باید به‌طور دقیق در قرارداد ذکر شود.
روش‌های حل‌وفصل اختلافات در دعاوی مشارکت در ساخت
1. مذاکره و توافق
یکی از سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش‌های حل اختلاف، مذاکره مستقیم بین طرفین است. در بسیاری از موارد، اختلافات با صحبت و توافق قابل حل هستند.
2. ارجاع به داوری
اگر در قرارداد شرط داوری ذکر شده باشد، اختلافات به داور ارجاع می‌شود. داور فردی بی‌طرف است که نظر او می‌تواند برای طرفین الزام‌آور باشد.
3. مراجعه به دادگاه
در صورت عدم توافق یا ناکارآمدی داوری، طرفین می‌توانند برای طرح دعوی به دادگاه مراجعه کنند. دادگاه با بررسی اسناد و شواهد، رأی نهایی را صادر می‌کند.
مدارک موردنیاز برای طرح دعاوی مشارکت در ساخت
برای طرح دعاوی مرتبط با مشارکت در ساخت، ارائه مدارک زیر ضروری است:
1.قرارداد مشارکت در ساخت.
2.مدارک هویتی طرفین.
3.اسناد مربوط به مالکیت زمین یا ملک.
4.شواهد و مستندات مرتبط با نقض قرارداد (مانند گزارش تأخیر یا کیفیت پایین ساخت).
نتیجه‌گیری
مشارکت در ساخت به‌عنوان یکی از روش‌های رایج برای سرمایه‌گذاری در حوزه املاک، نیازمند دقت و شفافیت در تنظیم قرارداد است. اگرچه این روش می‌تواند منافع قابل‌توجهی برای طرفین داشته باشد، اما در صورت بروز اختلاف، دعاوی حقوقی پیچیده‌ای ممکن است ایجاد شود. تنظیم یک قرارداد دقیق و شفاف، استفاده از مشاوره وکلای متخصص و توجه به تعهدات طرفین می‌تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.
در صورت بروز اختلاف یا نیاز به مشاوره حقوقی در زمینه دعاوی مشارکت در ساخت، می‌توانید با ما تماس بگیرید تا از تخصص وکلای مجرب ما بهره‌مند شوید.
بدون دیدگاه